Ηρωική αδυναμία

 

      "Ο χορός κάνει καλό", σου λένε. "Ο χορός δίνει υγεία", σε διαβεβαιώνουν. Τότε, γιατί ξύπνησες ύστερα από μια βραδυά χορού με πόνους στους αστραγάλους;
     Βέβαια, είναι αλήθεια, δεν είσαι πια παιδάκι. Είναι αλήθεια ότι τα έχεις τα χρονάκια σου, και οι κλειδώσεις σου κάνουν "κρακ-κρακ" και λαχανιάζεις στις ανηφόρες, και - ας είμαστε ειλικρινείς - είναι καιρός που τις ανηφόρες τις αποφεύγεις όπως ο διάβολος το λιβάνι. Όμως, τι στο καλό, τόσος πόνος στους αστραγάλους;
     Χωρίς να το θέλεις, σου έρχεται στο μυαλό ο Αχιλλέας. Και εκείνος εκεί πονούσε. Εντάξει, όχι στους αστραγάλους ακριβώς, λίγο πιο πέρα, μια φτέρνα ευαίσθητη είχε και την πλήρωσε με τη ζωή του. Και εσύ έχεις δύο αστραγάλους, και πονάνε και οι δυο.
     Μεγαλοφυείς οι αρχαίοι. "Παν μέτρον άριστον", έλεγαν. Πώς, λοιπόν, να επιβιώσει ένας θνητός σαν τον Αχιλλέα, χωρίς να ξεπεραστεί το μέτρο; Τον φαντάζεσαι μπροστά σου, ψηλό, γεροδεμένο, με ατσάλινα μπράτσα, ατρόμητο, γενναίο (αχ!), ένα ανθρώπινο υπερόπλο, τέλειο σχεδόν, αν εξαιρέσεις αυτό το μικρό τμήμα του σώματος, αυτή την φτέρνα την ύπουλη. Και τι ακραίο, στα όρια του αστείου, ένας ολόκληρος ήρωας, άτρωτος στα βέλη του εχθρού, να πεθαίνει από ένα μόνο βέλος επιδέξια ριγμένο, ενώ ο οποιοσδήποτε άλλος το μόνο που θα πάθαινε στη θέση του θα ήταν ένας βαρύς τραυματισμός. Ε, διάολε, δεν του τρύπησε την καρδιά το βέλος, την φτέρνα του τρύπησε!
     Όμως, ποιοι είμαστε εμείς να αμφισβητήσουμε ολόκληρο Όμηρο; Έτσι κι αλλιώς, όταν οι αρχαίοι έλεγαν κάτι, εννοούσαν συνήθως κάτι άλλο, ακόμα βαθύτερο. Έτσι, η Αχίλλειος πτέρνα έγινε συνώνυμη της κάθε είδους αδυναμίας που ο καθένας μας έχει. Και μήπως αλήθεια δεν είναι ότι ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του αδύνατο σημείο;
     Περπατάς, λοιπόν, στον δρόμο, ανάμεσα από δεκάδες άλλους Αχιλλείς, αρσενικούς και θηλυκούς, και καθώς περπατάς νιώθεις έντονα ότι ο καθένας από αυτούς περπατάει με τη δική του μικρή, ευαίσθητη φτέρνα. Να, εκείνος εκεί ο νεαρός θέλει να περνιέται για σπουδαίος, περπατάει με ύφος και στυλ, κρατώντας το χαρτοφύλακά του λες και περιέχει το μυστικό της αιώνιας ζωής, ενώ μέσα του ποιος ξέρει πόσες ανασφάλειες τον κατατρώνε. Και εκείνη εκεί η κοπέλα, ισορροπεί επάνω στα ψηλοτάκουνά της, προσπαθώντας να κρύψει τη δικιά της φτερνίτσα, που μπορεί κάλλιστα να είναι η ανασφάλειά της για το μικρό της ύψος. Εκείνος εκεί ο κύριος παριστάνει συνεχώς τον έξυπνο, ενώ μέσα του γνωρίζει ότι δεν είναι και κανένας φωστήρας, και ο άλλος πιο πέρα παριστάνει τον γυναικοκατακτητή, αν και έχει φάει ουκ ολίγες χυλόπιτες.
     Και πηγαίνουν οι Αχιλλείς στον δρόμο, περήφανοι και καμαρωτοί, χωρίς αυτό διόλου να τους κάνει άτρωτους, καθώς υπάρχει εκείνη η άτιμη η φτέρνα, έτοιμη να τους προδώσει στην πρώτη επίθεση. Και είναι έντονη η αντίθεση του γενναίου, άτρωτου ήρωα με την ταπεινή, αδύναμη φτέρνα. Ίσως επειδή οι αρχαίοι ήθελαν να μας πουν ότι όσο δυνατότερο το θηρίο, τόσο ευκολότερα πέφτει. Ο Αχιλλέας προδόθηκε από την φτέρνα του, ο Γολιάθ σκοτώθηκε από μία ταπεινή πετρούλα, τα σαγόνια του κροκόδειλου, καθώς λένε, έχουν μεγάλη δύναμη όταν κλείνουν, αλλά καθόλου δύναμη για να ανοίξουν. Κανένας δεν είναι ανίκητος, ούτε καν ο δυνατότερος από όλους. Και αυτό είναι, αν μη τι άλλο, ένα ενθαρρυντικό μήνυμα.
     Παίρνουμε, λοιπόν, παραμάσχαλα τις ανασφάλειές μας και προχωράμε προσπαθώντας να επιβιώσουμε, ελπίζοντας ότι η δικιά μας φτέρνα θα γλιτώσει από τα βέλη. Προχωράμε και ελπίζουμε. Όποια, όμως, κι αν είναι η αδύναμη φτέρνα του καθενός, ένα πράγμα πρέπει να θυμόμαστε: εκτός από τους Αχιλλείς, στη ζωή υπάρχουν και οι Πάρηδες, ακροβολισμένοι παντού τριγύρω, που σκοπό έχουν να εντοπίσουν τις ευαίσθητες φτέρνες και να τους επιτεθούν με τα βέλη τους. Και αλίμονο στον Αχιλλέα που θα βρεθεί στο στόχαστρο του Πάρη. Είναι χαμένος από χέρι. Ή, μάλλον, από φτέρνα.