Εν αναμονή της αποπεράτωσης

     - Υπέροχο το παλάτι σου, χρυσή μου, είπε η μαντάμ Κουσκουσουά, καθώς έτρωγε προσεκτικά το μιλφέιγ που της είχαν προσφέρει.

     - Καλό είναι, νεσ'πα; συμφώνησε η οικοδέσποινα, η μαντάμ Πατιρντί.

     - Σελεστίν, Σελεστίν, όχι απλώς καλό, εξαιρετικό! Όπως αυτό εδώ το υπέροχο μιλφέιγ!

     - Σε ευχαριστώ, καλή μου Λιζέτ, είσαι πάντα τόσο ευγενική! Όμως, η αλήθεια είναι πως μένουν πολλά ακόμα να γίνουν...

     - Για τον κήπο μιλάς;

     - Και για τον κήπο...

     - Πολύ ωραίος και ο κήπος! Εντυπωσιακή αρχιτεκτονική, και τα συντριβάνια, ένα κι ένα!

     - Είπα να βάλουμε μόνο εφτά, δεν ήθελα να το παρακάνω...

     - Καθόλου δεν το παράκανες!

     - Αν είχε ολοκληρωθεί και το κεντρικό συντριβάνι, θα έβλεπες!

     - Και τώρα όμορφος είναι ο κήπος, όσο για το κεντρικό συντριβάνι, μην στενοχωριέσαι που ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί, αυτό, εξάλλου, δεν είναι ένα κοινό συντριβάνι, είναι ένα θαύμα, αν πεις, δε, για το μέγεθός του... Αμφιβάλλω αν οι κήποι του βασιλιά έχουν συντριβάνι αντάξιό του.

     - Ε, ας μην υπερβάλλουμε, χρυσή μου, η αλήθεια είναι ότι ένα ίδιο έχουν και στον κήπο των Βερσαλλιών.

     - Μη μου το λες!

     - Σου το λέω! Ο αρχιτέκτονας είναι ο ίδιος που εργάστηκε εκεί και του ζήτησα να επαναλάβει το σχέδιο.

     - Ω!

     - Με μόνη τη διαφορά ότι το δικό μου δεν θα έχει καθόλου μπρούτζινα αγάλματα και θα είναι εξ'ολοκλήρου κατασκευασμένο από μάρμαρο Καράρας.

     - Εντυπωσιακό!

     - Ναι, και αυτός είναι και ο λόγος, δηλαδή, που το συντριβάνι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Τα μάρμαρα παραμένουν εδώ και τρεις μήνες στο τελωνείο, με πρόσχημα την έλλειψη κάποιων συνοδευτικών εγγράφων, τάχα...

     - Τι μου λες;

     - Ναι. Έχω αρχίσει να απελπίζομαι. Τα γενέθλιά μου είναι σε πέντε μήνες, και το συντριβάνι δε θα είναι έτοιμο για τους εορτασμούς. Έχω αρχίσει να σκέφτομαι να χρησιμοποιήσω ντόπιο μάρμαρο.

     - Σε νε πα ποσίμπλ!

     - Αλλά, και πάλι, δεν νιώθω καλά να μην κάνω έστω μία εισαγωγή υλικών από το εξωτερικό, δεν είμαι, δα, καμία παρακατιανή...

     - Όχι, όχι, μην σκέφτεσαι έτσι, θα λυθεί το πρόβλημα, θα δεις. Θα μιλήσω και εγώ στον άντρα μου, γνωρίζει προσωπικά τον πρέσβη μας στην Ιταλία.

     - Θα το κάνεις αυτό για εμένα; Ω, μα σου είμαι υπόχρεη!

     - Μα τι λες, χρυσή μου; Θα αφήσω την καλύτερή μου φίλη να ταλαιπωρείται από την αλλοδαπή γραφειοκρατία; Ζαμέ! Αλλά, και αυτοί οι Ιταλοί, βρε παιδί μου, όσο ικανοί είναι σε άλλα πράγματα, τόσο αρτηριοσκληρωτικοί είναι σε θέματα της απλής καθημερινότητας!

     - Είναι οι Ιταλοί ικανοί σε κάτι;

     - Ε, δεν είναι;

     Η μαντάμ Κουσκουσουά έκλεισε το μάτι της. Η μαντάμ Πατιρντί κοκκίνησε ελαφρά.

     - Ω, μα πού το θυμήθηκες αυτό; είπε και έβαλε στο στόμα της ένα μαρόν γλασέ, που πήρε από μία ασημένια φοντανιέρα.

     - Ξεχνιούνται αυτά, καλή μου Σελεστίν; 

     Οι δύο φίλες χαμογέλασαν συνένοχα.

     - Ας τα αφήσουμε, όμως, αυτά, είπε η μαντάμ Πατιρντί. Θέλεις άλλο ένα μιλφέιγ;

     - Δε θα έλεγα όχι.

     - Ντελφίν, βάλτε, σας παρακαλώ, άλλο ένα μιλφέιγ στη μαντάμ Κουσκουσουά, είπε η μαντάμ Πατιρντί στην υπηρέτρια που στεκόταν στην άκρη της σάλας.

     Η υπηρέτρια πλησίασε και σερβίρισε με χάρη την καλεσμένη.

     - Ευχαριστώ πολύ, είπε εκείνη. Αυτό το μιλφέιγ είναι πραγματικά ένα ποίημα. Εμένα, ποτέ δεν κατάφεραν να μου το φτιάξουν έτσι!

     - Είναι επειδή δεν έχεις δώσει την πρέπουσα σημασία στο προσωπικό της κουζίνας σου, μα σερί. Εγώ τους έχω φέρει όλους από το Παρίσι, και τους προσέλαβα ύστερα από εξονυχιστικό έλεγχο των ικανοτήτων τους. Ενώ εσύ προσέλαβες τον πρώτο που σου πρότεινε η μαντάμ Μπουλανζέ. Δε λέω, καλή η μαντάμ Μπουλανζέ, αλλά δεν είναι δα και η καλύτερη γνώστρια επί του θέματος. Ένα μήνα μόνο έζησε στο Παρίσι, όταν πήγαν για μήνα του μέλιτος με τον άντρα της, τι να προλάβει να μάθει; Ενώ, εγώ πηγαινοέρχομαι συνέχεια!

     - Ναι, ξέρω, δεν υπάρχει σύγκριση. Γι'αυτό και το παλάτι σου είναι κλάσεις ανώτερο από αυτό της μαντάμ Μπουλανζέ.

     - Ναι, χρυσή μου, αλλά - μεταξύ μας - η ανέγερση παλατιού είναι πολύ δύσκολη υπόθεση, σκέτη δοκιμασία για τα νεύρα. Όλο προβλήματα ανακύπτουν, και αναποδιές, και καθυστερήσεις... Όπως αυτό με το μάρμαρο.

     - Κάνε υπομονή, σου λέω, και θα μιλήσω κι εγώ στον άντρα μου. Πάντως, ανεξάρτητα από αυτό, το παλάτι σου έγινε κουκλάκι!

     - Χαριτωμένο είναι, νεσ'πα; 

     - Φανταστικό, σου λέω!

     - Δεν ήθελα κάτι υπερβολικό, εννοείται, αλλά κάτι που να είναι καλόγουστο.

     - Είναι όλα εξαιρετικά: τα δωμάτια ευρύχωρα και φωτεινά, τα έπιπλα καλοφτιαγμένα και με υπέροχες παραστάσεις επάνω, οι πολυέλαιοι τεράστιοι και λαμπεροί, τα υφάσματα εξαιρετικής ποιότητας, οι πίνακες... Α προπό, ποιον προσέλαβες για τους πίνακες;

     - Ω, άλλο βάσανο κι αυτό! Αρχικά, ήθελα τον Ντε Λα Τουρ...

     - Εξαιρετική επιλογή!

     - Ναι, αλλά δεν μπορούσε να με αναλάβει, του είχαν αναθέσει ένα μεγάλο έργο στο Λούβρο.

     - Τι κρίμα!

     - Θα έπρεπε να περιμένω δύο χρόνια, και εγώ βιαζόμουν. Έτσι αποφάσισα να απευθυνθώ στον Φραγκονάρ.

     - Ποιος είναι αυτός; Δεν τον έχω ακούσει.

     - Είναι νέος καλλιτέχνης. Έχει ζήσει κάποια χρόνια στην Ιταλία, τα τελευταία χρόνια όμως ζει στο Παρίσι. Πρόσφατα τον δέχτηκαν και στην Ακαδημία των τεχνών.

     - Α, μα τότε θα είναι καλός!

     - Είναι, αλλά τι να το κάνεις; Ανάποδος άνθρωπος!

     - Γιατί το λες αυτό;

     - Για το παρεκκλήσι του παλατιού του είχα ζητήσει να ζωγραφίσει την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

     - Α, ναι, την είδα...

     - Ήθελα, όμως, μια μικρή τροποποίηση.

     - Τι τροποποίηση;

     - Του ζήτησα ο Χριστός να είναι επάνω σε ένα άλογο. Καταλαβαίνεις, ο γάιδαρος είναι ένα εντελώς ταπεινό ζώο για να απεικονίζεται στο δικό μου το παρεκκλήσι. Και ξέρεις τι μου απάντησε; Ότι αρνείται να κάνει τέτοιου είδους παρεμβάσεις σε θρησκευτικά θέματα!

     - Παρντόν, χρυσή μου, αλλά μήπως δεν θα ήταν και πολύ κομ ιλ φο να προβείς σε τέτοιες αλλαγές;

     - Σιγά την αλλαγή, ζώο το ένα, ζώο και το άλλο! Και μάλιστα, ζώα που μοιάζουν. Απλώς, το άλογο είναι πολύ πιο ευγενές από τον γάιδαρο.

     Η μαντάμ Πατιρντί πήρε άλλο ένα μαρόν γλασέ και το έβαλε στο στόμα της.

     - Τι μου τον θύμισες τον Φραγκονάρ τώρα; Συγχίστηκα πάλι!

     - Ηρέμησε, χρυσή μου! 

     - Μα, καταλαβαίνεις τι τράβηξα; Ένα μειράκιο, ακόμα καλά-καλά δεν βγήκε από το αυγό, και να μιλάει έτσι, με τέτοια ασέβεια! Και, σε ποιον; Σε εμένα!

     - Μην το παίρνεις προσωπικά, χρυσή μου...

     - Ούτε που σκέφτηκε ότι εγώ πλήρωνα!

     - Πάντως, εγώ που τον είδα τον πίνακα, τον βρήκα μια χαρά.

     - Τι να πεις κι εσύ;

     - Όχι, αλήθεια σου λέω, ο γάιδαρος δε με ενόχλησε καθόλου.

     - Ζω ένα δράμα, πώς θα εκκλησιάζομαι στο παρεκκλήσι μου εγώ τώρα;

     - Είμαι σίγουρη ότι θα εκκλησιάζεσαι μια χαρά.

     - Αλλά ας έχει χάρη που δεν μπορούσε ο Ντε Λα Τουρ!

     - Εδώ που τα λέμε, ίσως και ο Ντε Λα Τουρ να έκανε το ίδιο. Βλέπεις, τα θρησκευτικά θέματα είναι πολύ ευαίσθητα...

     - Τουλάχιστον, ο Ντε Λα Τουρ έχει και κάποια ηλικία. Ενώ το νιάνιαρο...

     Η μαντάμ Πατιρντί έφαγε άλλο ένα μαρόν γλασέ.

     - Τον αβά Πασκάλ τον ρώτησες;

     - Φυσικά και τον ρώτησα, αφού ξέρεις ότι είμαι πάρα πολύ θρησκευόμενη...

     - Και τι σου είπε;

     - Μου είπε ότι ο γάιδαρος συμβολίζει την ταπεινότητα του Χριστού και γι'αυτό ορθώς απεικονίζεται στον πίνακα.

     - Βλέπεις, λοιπόν;

     - Και εγώ λέω ότι η ταπεινότητα του Χριστού δεν χρειάζεται το γάιδαρο για να αναδειχτεί. Και επάνω σε χρυσό άρμα να ήταν, ντυμένος με χρυσά και φορώντας περιδέραια, πάλι ταπεινός θα ήταν!

     - Μη μου πεις ότι ζήτησες του Φραγκονάρ να ντύσει τον Χριστό με χρυσά και με περιδέραια...

     - Για να είμαι ειλικρινής, το σκέφτηκα, αλλά με ξέρεις εμένα, δε μου αρέσουν οι υπερβολές!

     - Αμ' δεν το ξέρω;

     - Μόνο τον γάιδαρο του ζήτησα να κάνει άλογο και αυτός μου έβγαλε και γλώσσα... Αλλά, μην ανησυχείς, θα την κάνω εγώ τη ζαβολιά μου.

     - Τι εννοείς;

     - Τον κύριο Καμπαγιέ, τον αρχισταβλίτη μου, τον γνωρίζεις;

     - Νομίζω τον έχω δει, δεν είναι εκείνος με το μεγάλο σημάδι στο μάγουλο; Αλήθεια, πώς το απόκτησε;

     - Σε μια μονομαχία. Τέλος πάντων, άλλο ήθελα να σου πω.

     - Έχεις δίκιο, σε διέκοψα. Τι συμβαίνει, λοιπόν, με τον κύριο Καμπαγιέ;

     - Τίποτα δε συμβαίνει με τον κύριο Καμπαγιέ, όμως ο μικρός του γιος, ο Αντουάν, είναι κωφάλαλος.

     - Ε, και;

     - Έχει ταλέντο στη ζωγραφική.

     - Σοβαρά;

     - Ναι, έχω μάτι εγώ, τα καταλαβαίνω αυτά.

     - Λοιπόν;

     - Λοιπόν, θα τον βάλω να ζωγραφίσει από πάνω από τον γάιδαρο ένα άλογο. Θα του πω να το φτιάξει σε χρώμα καφέ, να μην πολυξεχωρίζει.

     - Μα, τι λες;

     - Όχι, που θα μου πουν εμένα ότι ο Χριστός πρέπει οπωσδήποτε να είναι επάνω σε γάιδαρο!

     - Και θα τα καταφέρει ο μικρός;

     - Φυσικά και θα τα καταφέρει. Δεν άκουσες τι σου είπα; Μέσα στους στάβλους μεγάλωσε! Πιο πολλή παρέα κάνει με τα άλογα, παρά με τους ανθρώπους! Και όχι μόνο θα τα καταφέρει, αλλά και έτσι κωφάλαλος που είναι, σε ποιον θα μπορέσει να το πει ύστερα;

     - Τι να πω; Κάνε ό,τι σε φωτίσει ο Θεός. Εγώ, πάντως, συνεχίζω να πιστεύω ότι ο γάιδαρος είναι μια χαρά...

     - Τι επιμονή είναι αυτή με το γάιδαρο; Λιζέτ, έχω την αίσθηση ότι έχεις αρχίσει να μου προκαλείς ταχυπαλμία...

     Η μαντάμ Κουσκουσουά σηκώθηκε.

     - Νομίζω ότι έφτασε η ώρα να φύγω, χρυσή μου, είπε.

     Η μαντάμ Πατιρντί σηκώθηκε και εκείνη.

     - Μα, από τόσο νωρίς; είπε και έκανε νόημα στις υπηρέτριες να μαζέψουν τα κεράσματα. Τι κρίμα! Άφησέ με, τουλάχιστον, να σε συνοδεύσω μέχρι την πόρτα της σάλας.

     Οι δύο γυναίκες διένυσαν τα δεκαεννέα βήματα που τις χώριζαν από την πόρτα και κοντοστάθηκαν.

     - Λοιπόν, χρυσή μου, σε χαιρετώ. Εύχομαι να αποπερατωθεί σύντομα το συντριβάνι σου. Θα μιλήσω και εγώ στον άντρα μου, να μιλήσει στον φίλο του, τον πρέσβη.

     - Ευχαριστώ πολύ, καλή μου Λιζέτ, θα σε ξανακαλέσω μόλις ολοκληρωθούν όλες οι εργασίες. Θα σε καλέσω να δεις και το παρεκκλήσι, πρόσθεσε.

     Η μαντάμ Κουσκουσουά βγήκε από τη σάλα, χωρίς να σχολιάσει. Η μαντάμ Πατιρντί επέστρεψε στη θέση της.

     - Σιγά μη σε καλέσω, μονολόγησε. Είσαι εσύ άξια να καταλάβεις τη διαφορά ενός αλόγου από έναν γάιδαρο;